Jednym z kluczowych elementów decydujących o profesjonalnym wyglądzie wydruku książki jest spad. Zachowanie go pozwala na uzyskanie satysfakcjonującego efektu wizualnego i uniknięcie sytuacji, w której część publikacji mogłaby zostać źle przycięta, co skutkowałoby pojawieniem się nieestetycznych białych pasków. W niniejszym artykule omówimy, czym jest spad, jaką wartość powinien mieć, a także jaki jest cel jego stosowania w procesie druku.
Czym jest spad drukarski?
Czym są spady drukarskie? To obszary grafiki, które wychodzą poza docelową (netto) krawędź publikacji. Ich szerokość oscyluje najczęściej w granicach od 3 do 5 milimetrów (mm). Jest to przestrzeń, która zostanie odcięta w procesie introligatorskim.
W praktyce oznacza to, że plik brutto (całościowy obszar wydruku) powinien być o co najmniej kilka mm większy z każdej strony niż finalna wersja wydrukowanego projektu (format netto). Dzięki temu, po odcięciu zbędnych przestrzeni, unikniemy charakterystycznych, białych pasków po bokach i jednocześnie nie stracimy niczego z przedstawionych treści.
Jaką rolę odgrywa spad w publikacji przygotowanej do wydruku?
Główną rolą spadu jest zagwarantowanie, że tło lub elementy graficzne sięgające krawędzi strony (tzw. druk do krawędzi) będą profesjonalnie wyglądać po przycięciu. Spad jest obszarem 'na ścięcie’. Ponieważ cięcie gilotyną introligatorską ma tolerancję do kilku milimetrów, spad daje pewność, że nawet przy minimalnym przesunięciu noża, na krawędziach publikacji nie pojawią się nieestetyczne, białe paski.
Należy pamiętać, że spad nie jest obszarem przeznaczonym do ochrony ważnych treści (jak tekst czy logo) przed obcięciem. Do tego służy margines bezpieczeństwa czyli obszar, w którym należy umieszczać wszystkie istotne elementy.
Zastosowanie spadu oznacza również, że w procesie wydruku mamy do czynienia z:
- formatem brutto, który zawiera spad, czyli przestrzeń, która już po procesie wydruku zostanie odcięta,
- formatem netto, który stanowi finalny rozmiar publikacji, czyli jest już po obróbce.
Spad a realizacja projektu w drukarni
Obserwując PDF na ekranie komputera, można łatwo przejrzeć zawartość całego projektu. Nieco inaczej wygląda on z perspektywy drukarni. Może się okazać, że idealnie prezentujący się plik w wersji cyfrowej, zostanie odesłany do poprawki. Częstym powodem takiego odrzucenia są niewłaściwie ustawione spady w bloku lub ich brak.
W efekcie na projekcie:
- widoczna jest biała ramka,
- pojawia się nieestetyczna, biała ramka wzdłuż jednej lub kilku krawędzi (ponieważ gilotyna nie trafiła idealnie w krawędź projektu),
- jeśli projekt nie miał też zachowanych marginesów bezpieczeństwa, mogło dodatkowo dojść do przycięcia istotnych informacji (np. tekstu lub logo).
Warto również pamiętać, że gilotyna introligatorska tnie jednocześnie cały stos arkuszy. Nawet przy najwyższej precyzji maszyny, podczas cięcia grubego stosu papieru zawsze występuje minimalna tolerancja cięcia (mikroprzesunięcia), sięgająca czasem 1-2 mm. Dlatego prawidłowe ustawienie spadu będzie miało tak istotny wpływ na cały realizowany projekt.
Niewłaściwe ustawienie spadów – konsekwencje
Błąd w ustawieniu spadów może nieść ze sobą poważne konsekwencje. Jeśli projekt, w którym pojawił się taki brak, trafi do druku, to cała przygotowana w ten sposób partia może być odrzucona.To z kolei oznacza koszty utraconego materiału, a także konieczność ponownego przygotowania poprawnie sformatowanego druku.
Dlatego w Books Factory już na etapie zamawiania książek w kalkulatorze, musisz określić, czy Twój plik został przygotowany z uwzględnieniem spadów, czy bez nich. Pozwala nam to odpowiednio zweryfikować projekt. Jeśli tak, to format arkusza brutto będzie nieco szerszy.
Spady w bloku a oferta Books Factory – co warto wiedzieć?
Zamawiając realizację projektów w Books Factory, nasi klienci mają do dyspozycji przejrzyste kalkulatory, które umożliwiają wybór bloków ze spadami lub bez. Możliwość ta dotyczy:
- książek w oprawie miękkiej,
- książek w oprawie twardej,
- książek kartonowych w oprawie miękkiej,
- książek kartonowych w oprawie twardej,
- książek w oprawie zeszytowej,
- książek w oprawie Wire-O (z okładką miękką),
- książek w oprawie Wire-O (z okładką twardą).
Wybór bloku ze spadami zalecany jest wówczas, gdy w przygotowanym przez klienta projekcie tło lub elementy graficzne wchodzące w skład publikacji sięgają aż do krawędzi strony. W tym przypadku konieczne jest ustawienie spadu o szerokości 3 mm.
W praktyce oznacza to, że do formatu netto książki należy dodać 6 mm, czyli po 3 mm z każdej z czterech stron. Jeśli zatem format zamawianej przez Państwa książki ma wynosić 148 × 210 mm, to plik brutto (ze spadami) powinien mieć format 154 × 216 mm (ponieważ 148 + 3mm + 3mm = 154 mm oraz 210 + 3mm + 3mm = 216 mm).
Podsumowując, spady w druku to kluczowy element techniczny projektu. Jest to dodatkowy obszar (najczęściej 3-5 mm) wokół formatu netto, na który należy przeciągnąć wszystkie elementy graficzne (tła, zdjęcia), które mają sięgać samej krawędzi. Obszar ten jest przeznaczony do obcięcia i gwarantuje, że gotowa publikacja będzie wyglądać profesjonalnie, bez białych pasków. Dzięki nim nasz klient ma pewność, że wykonana przez nas realizacja będzie spełniać jego oczekiwania.
Zajrzyj na Books Factory i zapoznaj się z naszą ofertą
Wiesz już, jak kluczowe dla jakości wydruku są spady. Wykorzystaj tę wiedzę i przejdź do naszego kalkulatora druku. W kilka chwil skonfigurujesz zamówienie, wybierzesz odpowiednie opcje (np. blok ze spadami) i poznasz dokładny koszt realizacji Twojego projektu.
Przejdź do kalkulatora druku Books Factory.
Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi wpisami blogowymi, w których opisujemy proces przygotowania książek do druku.